ks. Edward Staniek
KOŚCIÓŁ WYCHOWAWCĄ
Kościół nie tylko leczy rany grzechu, ale Kościół wychowuje. Kościół jest wielką szkołą wychowującą ludzkość. Chrześcijanie odczytując Ewangelię jako traktat o wychowaniu uznają, że pierwszym i podstawowym zadaniem Kościoła jest troska o wychowanie człowieka. Dopiero człowiek wychowany może w pełni otworzyć swoje serce na przyjęcie daru objawienia, który Bóg mu ofiaruje. Chrystus jest nauczycielem, kieruje swoje słowo do tysięcy ludzi, ale jest również wychowawcą i systematycznie wychowuje niewielkie grono uczniów, które zgromadził wokół siebie. Wychowuje każdego człowieka indywidualnie. Nie da się bowiem prowadzić wychowania wielkich tłumów. Chrystus w szczególny sposób wychowuje św. Piotra i Apostołów, którzy są z Nim związani na co dzień.
Jakie są elementy pracy Kościoła jako szkoła wychowująca człowieka? Jest potrzebny podręcznik. Tak jak w każdej szkole. W Kościele tym podręcznikiem jest Pismo Święte. Są tam wszystkie zasady życia i konkretne instrukcje, oraz zasady należy zastosować w życiu. Każdy, kto chce podjąć pracę nad sobą, winien ten podręcznik otworzyć i nauczyć się go czytać.
Drugim elementem tworzącym szkołę jest wychowawca. Nauczyciel kładzie nacisk głównie na przekazywanie wiedzy, wychowawcę natomiast interesuje głównie uczeń i jego ciągłe dorastanie do dojrzałości. Stąd wychowawca przywiązuje wielką wagę do swego przykładu. Nie da się wychowywać tylko przy pomocy pouczeń. Słowom musi towarzyszyć przykład. W wychowaniu przykład odgrywa znacznie ważniejszą rolę aniżeli pouczenia. Obok przykładu istotna jest osobowość wychowawcy. Wychowawca musi prezentować osobowość. Spotkanie na płaszczyźnie wychowawca — wychowanek zawsze dokonuje się w duchu prawdziwej miłości. Wychowanek wie, że wychowawcy zależy na jego dobru. Wychowawca zawsze widzi człowieka w drodze do dojrzałości, pomaga mu do uzyskania samodzielności.
W Kościele takim wychowawcą jest Chrystus i wszyscy Jego święci. Ta wspaniała wizja Kościoła jako instytucji wychowującej człowieka jest wizją, za którą tęskni każdy, komu zależy na wygraniu życia. My takiego Kościoła szukamy, takiego Kościoła pragniemy. I Kościół jest taki. Prowadzony przez Chrystusa, największego Pedagoga, który jest obecny wśród nas. Kościół rozumiany jako szkoła nieustannie wychowuje ludzkość.
Są też dwie zasady, jakie stawił Pan Jezus jako wychowawca. Wierność w małych rzeczach. Kto będzie odpowiedzialny za drobiazgi i w wielkich rzeczach będzie wielki. Dla wychowawcy nie ma rzeczy małych, wszystko jest ważne. Dlatego interesuje go najmniejszy gest wychowanka, najmniejsze słowo, interesuje go odpowiedzialność za rzeczy drobne. Ważne jest to, czy uczeń ma wyczyszczone buty, wyprasowaną koszule, przyszyty guzik, czy nie. Dla wychowawcy te rzeczy są ważne. Kto w drobnej rzeczy jest wierny, ten i w wielkiej będzie wierny. Kto w małych rzeczach jest odpowiedzialny, będzie odpowiedzialny za wielkie.
Druga zasada podana przez Chrystusa: Nie rzucajcie pereł przed wieprze. Są to słowa Boskiego Wychowawcy. Nie wolno wychodzić z wielkimi wartościami do człowieka, który nie został wychowany. Wpierw trzeba człowieka wychować na tyle, by rozróżnił słowo, które obraża, od słowa, które wielbi Boga. Wychowawca winien wpierw przygotować grunt, zanim rzuci słowo.
W Kościele ciągle chodzi o wychowanie i Pan Bóg wciąż wychowawców powołuje. Większość świętych to wychowawcy. Każda instytucja religijna jest dotąd wielka, dopóki wychowuje człowieka. Jak przestaje to czynić, traci swój sens. Każdy święty jest wielkim wychowawcą. Podziękujmy dziś Bogu za to, że mamy dostęp do Pisma Świętego, i za to, że Chrystus jako wychowawca pochyla się nad nami. Podziękujmy za ludzi spotkanych w życiu, którzy nam pomogli w kształtowaniu naszej osobowości.